ร.๕ ทรงเปิดเดินรถไฟสายหลวงและสายราษฎร์! สายหลวงเปิด ๒๖ มีนา สายราษฎร์เปิด ๑๑ เมษา!!
วันที่ ๒๖ มีนาคม ถือกันว่าเป็น “วันสถาปนากิจการรถไฟไทย” จากการที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงทำพิธีเปิดการเดินรถไฟระหว่างสถานีกรุงเทพฯ-อยุธยา เป็นระยะทาง ๗๑ กิโลเมตรในวันที่ ๒๖ มีนาคม ๒๔๓๙ ถึงวันนี้ก็แสดงว่าเรามีรถไฟมา ๑๒๖ ปีแล้ว
เส้นทางช่วงนี้เป็นช่วงแรกของการสร้างทางรถไฟสายกรุงเทพฯ-นครราชสีมา ซึ่งเป็นสายแรกของประเทศ มีระยะทาง ๒๖๕ กิโลเมตร ทรงประกอบพระราชพิธีพระฤกษ์เริ่มสร้างมาตั้งแต่วันที่ ๙ มีนาคม ๒๔๓๔ เมื่อเสร็จไปถึงอยุธยาแล้วจึงทรงเปิดให้ประชาชนได้ใช้ก่อนในวันที่ ๒๖ มีนาคม โดยเดินรถขึ้นล่องวันละ ๔ ขบวน มี ๙ สถานีคือ สถานีกรุงเทพฯ บางซื่อ หลักสี่ หลักหก คลองรังสิต เชียงรากน้อย บางปะอิน และกรุงเก่า
รถไฟสายนี้เป็นรถไฟหลวง จึงถือเอาวันที่ ๒๖ มีนาคมที่เริ่มเปิดเดินรถเป็น “วันสถาปนารถไฟไทย”
แต่ความจริงเรามีรถไฟมาก่อนหน้านั้นแล้วถึง ๓ ปี ในปี ๒๔๒๙ รัฐบาลได้ให้สัมปทานแก่บริษัทของชาวเดนมาร์ค สร้างทางรถไฟสายกรุงเทพฯ-ปากน้ำสมุทรปราการ ระยะทาง ๒๐ กิโลเมตร เป็นเวลา ๕๐ ปี แต่มาเริ่มสร้างในปี ๒๔๓๔ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงทำพิธีเริ่มการก่อสร้างเมื่อวันที่ ๑๖ กรกฎาคม และได้เสด็จพระราชดำเนินไปทรงทำพิธีเปิดเดินรถในวันที่ ๑๑ เมษายน ๒๔๓๖ พระราชดำรัสในครั้งนั้นมีความว่า
“…เรามีความยินดีที่ได้รับหน้าที่อันเป็นที่พึงใจ คือจะได้เป็นผู้เปิดรถไฟสายนี้ ซึ่งเป็นที่ชอบใจและปรารถนามาช้านานแล้วนั้น ได้สำเร็จสมดังประสงค์ลงในครั้งนี้ เพราะเหตุว่าเป็นรถไฟสายแรกที่จะได้เปิดในบ้านเมืองเรา แล้วยังจะมีสายอื่นต่อๆไปอีกเป็นจำนวนมากในเร็วๆนี้ เราหวังใจว่าจะเป็นการเจริญแก่ราชการและการค้าขายในบ้านเมืองเรายิ่งนัก…”
รถไฟสายปากน้ำมี ๑๒ สถานี คือ สถานีบางกอก ซึ่งอยู่ริมคลองตรงข้ามกับสถานีหัวลำโพงในปัจจุบัน สถานีต่อไปคือ ศาลาแดง คลองเตย บ้านกล้วย พระโขนง บางจาก บางนา สำโรง จรเข้ บางนางเกรง มหาวง และสถานีปากน้ำ ตรงท่าเรือข้ามฟากไปฝั่งพระสมุทรเจดีย์
เมื่อเริ่มแรกรถไฟสายนี้ก็ใช้หัวรถจักรไอน้ำ ต่อมาบริษัทนี้ได้สัมปทานทำโรงไฟฟ้าที่ถนนมหาพฤฒาราม จึงได้เปลี่ยนมาเป็นรถไฟฟ้าเช่นเดียวกับรถรางของกรุงเทพฯ ซึ่งเดิมใช้ม้าลาก และบริษัทนี้ได้ซื้อกิจการมาดำเนินการด้วย จึงถือได้ว่าเป็นการใช้รถไฟฟ้าเป็นรถโดยสารแห่งแรกในโลก
กิจการรถไฟสายกรุงเทพฯ-ปากน้ำประสบกับการขาดทุน ทางราชการจึงได้ให้กู้ยืมเพื่อให้ดำเนินกิจการต่อไปได้ ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่ให้บริษัทต่างชาติกู้เงิน ทั้งนี้นอกจากเพื่อไม่ให้รถไฟสายแรกของไทยต้องล้มเหลวแล้ว ทางรถไฟสายนี้ยังถือเป็นสายยุทธศาสตร์ป้องกันปากน้ำเจ้าพระยา เคลื่อนย้ายทหารได้รวดเร็ว
หลังสิ้นสุดสัมปทานรถไฟสายปากน้ำ กรมรถไฟได้ดำเนินกิจการต่อ จนกระทั่งเลิกไปเมื่อวันที่ ๑ มกราคม พ.ศ.๒๕๐๓ ในรัฐบาลจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ และรื้อทางรถไฟ ถมคลอง ขยายเป็นถนนพระราม ๔ ร่องรอยของเส้นทางรถไฟสายนี้ที่ยังเหลืออยู่ ก็คือเส้นทางรถยนต์ที่เรียกกันว่า “ถนนทางรถไฟสายเก่า” นั่นเอง
นี่ก็เป็นส่วนหนึ่งของตำนานรถไฟในประเทศไทย
The post ร.๕ ทรงเปิดเดินรถไฟสายหลวงและสายราษฎร์! สายหลวงเปิด ๒๖ มีนา สายราษฎร์เปิด ๑๑ เมษา!! appeared first on Thailand News.
More Stories
“เจ้าจอมพิศว์” ในร.5 สตรีชาววังคนแรกๆในสยามที่ชอบเลี้ยงสุนัขเป็นชีวิตจิตใจ
“เจ้าจอมพิศว์” อีกหนึ่งเจ้าจอมในรัชกาลที่ 5 ที่น้อยคนจะรู้จัก นอกจากท่านจะเป็นผู้ถวายงานรับใช้ในพระราชสำนักฝ่ายในแล้ว ท่านยังเป็นคนที่ขึ้นชื่อเรื่ิองรักสัตว์มากคนหนึ่ง และเป็นบุคคลแรก ๆ ของไทยที่สั่งซื้อสัตว์พันธุ์แปลกใหม่เข้ามาเลี้ยงในสยาม “คุณพิศว์” เป็นธิดาของเจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค) และท่านผู้หญิงเปลี่ยน ภาสกรวงศ์ (สกุลเดิมชูโต) เกิดเมื่อวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2413 เมื่อครั้งอายุ 13 ปี ได้ติดตามบิดาที่เข้าไปรับราชการในพระราชสำนักเสมอ...
กำเนิดวัฒนธรรมพันปี เมื่อมนุษย์รู้จักดื่ม “ไวน์” แพร่หลายเข้าสู่ไทยเมื่อใด?
คนงานในฟาร์มสั่งถังในห้องเก็บไวน์ ระหว่างการเก็บเกี่ยวองุ่นในเมือง Champagne ในเดือนกันยายน ค.ศ. 1945 (Photo by – / AFP) มนุษย์รู้จักองุ่นมานานกว่าหมื่นปีที่แล้ว นำมาใช้ประโยช์หลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นกินผลสด ตากแห้งเป็นลูกเกด คั้นเป็นน้ำองุ่นสำหรับดื่ม กระทั่งเรียนรู้นำองุ่นมาหมักจนเกิดเป็นเหล้าองุ่นหรือ “ไวน์” ต้นกำเนิดขององุ่นย้อนไปราว 9,000...
คอคอดกระ-โครงการอมตะนิรันดร์กาลตั้งแต่สมัยพระรายณ์ที่ไม่ได้ลงมือสักที
แผนที่ต้นแบบและแผนภูมิคอคอดกระ ฉบับนายเอดลองก์ วิศวกรชาวฝรั่งเศส ที่ได้รับพระบรมราชานุญาตให้สำรวจคอคอดกระอย่างเป็นทางการใน พ.ศ. 2424 โครงการขุดคอคอดกระ เพื่อเชื่อมทะเลอ่าวไทยกับทะเลอันดามัน เป็นหนึ่งในโครงการอมตะนิรันดร์กาล ที่มีความคิดที่จะสร้างครั้งแรกเมื่อ 300 กว่าปี ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาในแผ่นดินพระนารายณ์ แต่ก็ไม่มีความคืบหน้าได้มากกว่าการสำรวจ ที่จบลงด้วยการยุติ และล้มเลิก โครงการขุดคอคอดกระมีลำดับเหตุการณ์ดังนี้ สมัยกรุงศรีอยุธยา รัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช (ครองราชย์ พ.ศ....
ทำไมเครื่องจักรกลการเกษตรที่ทดลองใช้ครั้งแรกสมัย ร. 5 ไม่เวิร์ค ?
รถไถ-คราดพลังไอน้ำ(ยังไม่ได้ต่อกับไถและคราด) ณ ทุ่งรังสิต สมัยรัชกาลที่ 5 พงศ. 2450 (ภาพจากหอจดหมายเหตุแห่งชาติ) การเปิดประเทศภายหลังการทำสนธิสัญญาเบาริ่ง ในสมัยรัชกาลที่ 4 ส่งผลให้การส่งออกสินค้าทางการเกษตรของไทยเพิ่มขึ้นมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในแง่การส่งออกข้าว เมื่อความต้องการมากขึ้น กระบวนการผลิตก็ต้องปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกัน จึงเริ่มปรากฏการทดลองนำเครื่องจักรกลการเกษตร เช่น เครื่องไถนา, เครื่องเกี่ยวข้าว ฯลฯ...
หลักฐานใหม่แย้งข้อมูลเก่า “เบื้องหลัง เบื้องลึก” ของสาเหตุการสร้าง พระบรมรูปทรงม้า ร.๕
รัชกาลที่ 5 เสด็จมาเป็นองค์ประธานในพิธีชักผ้าแพรคลุมเปิดพระบรมรูปทรงม้า เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2451 (ภาพจากสำนักหอจดหมายเหตุแห่งชาติ กรมศิลปากร) ที่มา ศิลปวัฒนธรรม ฉบับตุลาคม 2547 ผู้เขียน ไกรฤกษ์ นานา เผยแพร่ วันพฤหัสที่ 11 พฤศจิกายน...
แฟชั่นไว้หนวดของไทยมาจากไหน? เมื่อโกนทิ้งก็ไม่ดี ปล่อยไว้ก็ไม่ดี
พระยาอภัยสงคราม (ภาพจากหนังสือ “ประชุมภาพประวัติศาสตร์แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว” โดย กรมศิลปากร จัดพิมพ์เมื่อ พ.ศ.๒๕๔๘) ผู้เขียน ดำ บ้านญวน เผยแพร่ วันศุกร์ที่ 5 พฤศจิกายน พ.ศ.2564 หนวด เป็นสัญลักษณ์ของความเป็นชายที่สำคัญอย่างหนึ่งไม่แพ้มัดกล้ามเนื้อและรูปร่างอันบึกบึน เพราะการไว้หนวดของผู้ชายนั้นเป็นการเสริมความคมเข้มของใบหน้าและสร้างเสน่ห์ได้อย่างดี การมีหนวดของผู้ชายยังเป็นการแสดงให้เห็นถึงความเป็นผู้ใหญ่ที่น่าเชื่อถือเกรงขามได้อีกด้วย แต่ที่มาของการไว้หนวดในไทยมาจากไหน? ท่ามกลางกระแสแฟชั่นของผู้ชายที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลานั้น...
การจัดการน้ำในเมืองโบราณของไทย ดูวิทยาการและคติเรื่องน้ำของคนในอดีต
ภาพวาดของชาวตะวันตกแสดงภาพกรุงศรีอยุธยาประมาณรัชกาลพระเจ้าปราสาททอง ในฤดูน้ำหลากที่น้ำท่วมพื้นที่โดบรอบ เหลือแต่เพียงเกาะเมือง “พายุดีเปรสชันบริเวณทะเลจีนใต้ตอนบน ได้ทวีกำลังแรงขึ้นเป็นพายุโซนร้อน… เคลื่อนขึ้นฝั่งบริเวณประเทศเวียดนาม ลักษณะดังกล่าวจะทำให้ประเทสไทยมีฝนตกหนัก ถึงหนักมาทั่วประเทศ พยากรณ์อากาศ 24 ชั่วโมงข้างหน้า ประเทศไทยจะมีฝนเพิ่มมากขึ้น กับมีฝนตกหนักบางแห่งบริเวณภาค… และฝนที่ตกสะสมอาจทำให้เกิดน้ำท่วมฉับพลัน และน้ำป่าไหลหลากได้ สำหรับชาวเรือบริเวณอันดามัน ทะเลมีคลื่นลมแรงความคลื่นสูงมากกว่า 2 เมตร เรือเล็กควรงดออกจากฝั่ง…”...
สยามสมัย ร.6 เคยมี “สมาคมลับ” ลักษณะเดียวกันกับกลุ่ม “ฟรีเมสัน”
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว องค์สภานายก กับสมาชิกจิตลดาสโมสร ถ่ายที่สวนสราญรมย์ราว พ.ศ. 2457 (ภาพจากหนังสือ เรื่องของเจ้าพระยามหิธร. ที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพเจ้าพระยามหิธร ณ วัดเทพศิรินทราวาส วันที่ 15 พฤศจิกายน 2499) [เอื้อเฟื้อภาพโดย ธงชัย ลิขิตพรสวรรค์] ผู้เขียน...
“สุโขทัยไม่ใช่ราชธานีแห่งแรก” : สุจิตต์ วงษ์เทศ
วัดมหาธาตุ อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย ผู้เขียน สุจิตต์ วงษ์เทศ เผยแพร่ วันพฤหัสที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ.2564 สุโขทัย เป็นรัฐขนาดเล็กรัฐหนึ่ง มีดินแดนทางทิศใต้แค่เมืองพระบาง (นครสวรรค์) เท่านั้นดินแดนใต้ลงไปอีกเป็นของรัฐอยุธยาและรัฐสุพรรณภูมิ บริเวณคาบสมุทรเป็นของรัฐมลายูปัตตานี ฉะนั้นสุโขทัยจึงไม่ใช่ราชธานีแห่งแรกของไทย เพราะก่อนหน้านั้นมีรัฐหลายแห่ง และร่วมสมัยสุโขทัยก็มีรัฐอื่นๆ อีกหลายแห่งที่สำคัญคือรัฐอโยธยา-ละโว้ ที่ลุ่มน้ำเจ้าพระยาตอนล่าง...
คนไทยเห็น “จิงโจ้” ครั้งแรกเมื่อใด? ทำไม “แกงการู” ในไทยถึงเรียกว่า “จิงโจ้”?
ภาพจิงโจ้เกาะหัวเรือสำเภาจิตรกรรมลายรดน้ำในวัดโพธิ์ ที่มา ศิลปวัฒนธรรม ฉบับกุมภาพันธ์ 2525 ผู้เขียน เอนก นาวิกมูล เผยแพร่ วันพฤหัสที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ.2564 แกงการู ถูกบัญญัติว่าคือจิงโจ้ ในสมัยรัชกาลที่ 5 หลักฐานเก่าสุดเท่าที่ค้นได้ส่อให้เห็นว่า ตัวแกงการู ในภาษาอังกฤษ...
ข้าวมาบุญครอง ยี่ห้อข้าวสารบรรจุถุงรายแรกที่จำหน่ายในประเทศไทย
ข้าวสารบรรจุถุงในห้างสรรพสินค้าแห่งหนึ่งในกรุงเทพฯ เมื่อ พ.ศ. 2551 (AFP PHOTO/Pornchai KITTIWONGSAKUL) ก่อนปี 2527 การซื้อข้าวสารมาบริโภคโดยทั่วไปไม่ได้ซื้อกันเป็นถุงอย่างทุกวันนี้ ครอบครัวใหญ่ หรือร้านอาหารจะซื้อข้าวครั้งละกระสอบ หรือครึ่งกระสอบ (ข้าวสาร 1 กระสอบ หนัก 100 กิโลกรัม) ครอบครัวเล็กซื้อทีละถัง...
ก่อนมีน้ำแข็งในสยาม คนโบราณทำน้ำให้เย็นอย่างไร?
ล้อมวงดื่มเหล้า จิตรกรรมฝาผนังวิหารลายคำ วัดพระสิงห์วรมหาวิหาร อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่ ก่อนที่น้ำแข็งจะเข้ามาสู่สยาม การทำให้น้ำเย็นนั้นไม่ได้ใช้วิธีซับซ้อนอะไร ชาวต่างชาติมีชื่อว่า เฟรดเดอริก อาร์เธอร์ นีล ที่เดินทางเข้ามาในสมัยรัชกาลที่ 3 บันทึกถึงการทำน้ำให้เย็น โดยเฉพาะจำพวกน้ำเมาอย่างแชมเปญ เขาบันทึกถึงเรื่องนี้ ขณะที่ได้รับเชิญไปงานเลี้ยงของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ วิธีทำให้น้ำเย็นนี้ ใช้วิธีเดียวกับที่ทำในอินเดีย...