พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ นักบินคนแรกของไทย ผู้ให้กำเนิดกองทัพอากาศ
ภาพประกอบเนื้อหา – เครื่องบินออร์วิลล์ไรท์ ที่มาทำการบินในประเทศไทย ปี 2454 (ภาพจาก “อนุสรณ์เฉลิมอากาศ”)
พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ (สุณี สุวรรณประทีป) (พ.ศ. 2430-2495) เกิดที่ตำบาลบ้านไร่ อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี นักบินคนแรกของประเทศ และเป็นผู้วางรากฐานให้เกิดกองทัพอากาศ จากหน่วยงานการบินเล็ก
ต้นปี 2454 ชาติตะวันตกได้นำเครื่องบินแบบออร์วิลล์ไรท์ ขนาด 50 แรงม้า, ความเร็ว 50กิโลเมตร/ชั่วโมง มาแสดงการบินให้ประชาชนชมที่สนามม้าสระประทุม หลังจากนั้นก็เชิญทหารไทยขึ้นเป็นผู้โดยสาร ฝ่ายไทยก็ส่ง พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ ขึ้นไปเป็นผู้โดยสารทดลอง
หลังการแสดงการบินครั้งนั้นไม่นานนัก จอมพล พระเจ้าพี่ยาเธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช เสนาบดีกระทรวงกลาโหม ที่เสด็จกลับจากยุโรป ทรงเห็นวิทยาความก้าวหน้าทางการบิน จึงนำความกราบทูล นายพลเอก สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิศณุโลกประชานารถ เสนาธิการทหารบก ถึงความจำเป็นที่ไทยจะต้องมีเครื่องบินในการป้องกันประเทศ
พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ เมื่อครั้งเป็นนายพันตรี กำลังกฝึกบินเครื่อง เบรเกต์ ที่ฝรั่งเศส พ.ศ. 2455 (ภาพจาก “อนุสรณ์เฉลิมอากาศ” )
กระทรวงกลาโหมจึงได้ดำริให้จัดตั้งหน่วยบินขึ้น เป็นส่วนหนึ่งของทัพบก วันที่ 18 มกราคม 2454 จึงมีคำสั่งให้นายทหาร 3 นาย คือ 1. นายพันตรี หลวงศักดิ์ศัลยาวุธ (พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ) 2. นายร้อยเอกหลวงอาวุธสิขิกร (พระยาเวหาสยานศิลปสิทธิ์) 3. นายร้อยโททิพย์ เกตุทัต (พระยาทยานพิฆาฏ) ไปเรียนการบินที่ประเทศฝรั่งเศสและดูงานกิจการการบินในยุโรป ประมาณ 2 ปี
เมื่อพลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ พร้อมด้วยนายทหารอีก 2 นาย สำเร็จการศึกษากลับ กระทรวงกลาโหมได้จัดตั้งแผนกการบิน สังกัดกรมจเรการช่างทหารบกขึ้น และเมื่อเครื่องบินจำนวน 8 ลำ ที่รัฐบาลสั่งซื้อจากฝรั่งเศสมาถึงก็จัดสร้างโรงเก็บเครื่องบินชั่วคราวที่หลังโรงเรียนพลตำรวจ ปทุมวัน (ราชกรีฑาสโมสรในปัจจุบัน)
ต่อมาวันที่ 29 ธันวาคม 2456 ทางการได้กำหนดให้มีการทดลองบินเครื่องบินที่ซื้อมาเป็นครั้งแรก โดยพลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ พร้อมนายทหารอีก 2 นาย ที่สนามม้าสระประทุม เครื่องบินที่ทดลองในวันนั้น ได้แก่ เครื่องบินแบบนิเออปอร์ต ปีกชั้นเดียว ใช้เครื่องยนตร์โนม 50 แรงม้า 2 ลำ และเครื่องยนต์นิเออปอรต์ 28 แรงม้า 1 ลำ การทดลองบินครั้งแรกนี้มีการรายงานในหนังสือพิมพ์ว่า
“ณ เวลา 7.30 นาฬิกา เครื่องยนต์ของเครื่องบินลำแรกได้ติดขึ้น และเครื่องบินลำนั้นก็แล่นออกไปข้างหน้า คนดูพากันโห่ร้อง เมื่อเครื่องบิน บินขึ้นไปในอากาศ และบินข้ามสนามกอล์ฟไปอย่างรวดเร็ว เครื่องบินลำนั้นเลี้ยวที่ศาลาแดง และนักบินก็บินเวียนสนามกอล์ฟและบินข้ามไปลงดิน เครื่องกีดขวางในสนามกอล์ฟนั้นน่ากลัวอยู่ แต่นักบินก็สามารถบินเลือกที่ลงได้ และเมื่อตอนที่เครื่องบนร่อนลงสู่พื้นดินนั้น เสียงเครื่องยนต์ก็เบาลงจนเงียบ
เครื่องบินลำที่ 2 บินขึ้นสู่อากาศและบินข้ามโรงเรียนพลตำรวจไป แล้วก็เลี้ยวขวาบินหักมุมโค้งอย่างกว้างไปทางศาลาแดง ก่อนที่จะบินกลับมาลงที่สนาม ต่อมาลำที่ 3 ก็บินขึ้นไปโดยไม่มีเหตุขัดข้องใดๆ ในการร่อนลงซึ่งนับว่าทำยากที่สุดนั้น ก็มิได้มีเหตุร้ายอันใดเกิดขึ้น”
วันที่ 13 มกราคม 2456 พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ ซึ่งขณะนั้นมียศพันโท นำนายทหารอีก 2 นาย ขึ้นทำการบินถวายต่อหน้าพระพักตร์รัชกาลที่ 6
หลังจากนั้นกิจการการบินก็ก้าวหน้าไปตามลำดับ การใช้สนามม้าสระปทุมเป็นสนามบินเริ่มคับแคบและไม่สะดวก พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ จึงหาสถานที่เป็นสนามบินถาวร โดยเลือกตำบลดอนเมืองที่เป็นที่ดอน หน้าน้ำ น้ำไม่ท่วม และอยู่ไม่ไกลพระนครเป็นที่ทำการบิน และเริ่มการก่อสร้าง วันที่ 8 มีนาคม 2457 พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ พร้อมด้วยนายทหารที่สำเร็จจากฝรั่งเศสอีก 2 นาย นำเครื่องบินมาลงที่สนามบินดอนเมืองเป็นปฐมฤกษ์
ไม่แต่ความสามารถในฐานะนักบินเท่านั้น พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ ยังมีความรู้ในเรื่องวิศกรรมเครื่องบิน ท่านได้สร้างเครื่องบินเครื่องยนต์นิเออร์ปอร์ต ขนาด 28 แรงม้า ลำตัวเครื่องบินใช้พรรณไม้และวัตถุภายในประเทศ และช่างชาวไทย เครื่องบินลำดังกล่าวได้ทดลองที่สนามลองเครื่องในกองบินทหารบก ดอนเมือง (25 กุมภาพันธ์ 2457) สามารถบินไปมาในระดับความสูง 100 เมตร เลี้ยวได้คล่องแคล่ว
เมื่อกระทรวงกลาโหมยกฐานะแผนกการบิน เป็น “กองบินทหารบก” มีพลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ เป็นผู้บังคับการกองบินทหารบก รับนายทหาร 8 นาย พลเรือน 1 นายเข้าเป็นศิษย์ ต่อมาวันที่ 19 มีนาคม 2461 ยกฐานะเป็น “กรมอากาศยานทหารบก” (กองทัพอากาศในปัจจุบัน) พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ เป็นเจ้ากรม
ข้อมูลจาก :
กองทัพอากาศ. อนุสรณ์เฉลิมอากาศ พิมพ์ในงานพระราชขทานเพลิงศพ พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ (สุณี สุวรรณประทีป) ผู้ให้กำเนิดกองทัพอากาศ ณ เมรุวัดพระศรีมหาธาตุ วันที่ 30 มกราคม 2499. โรงพิมพ์กรมสารบรรณทหารอากาศ
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อ 15 กรกฏาคม 2563
The post พลอากาศโท พระยาเฉลิมอากาศ นักบินคนแรกของไทย ผู้ให้กำเนิดกองทัพอากาศ appeared first on Thailand News.