ในปลายพุทธศตวรรษที่ 21 ชาวสเปนผู้หนึ่งนามว่า สาธุคุณ กาสปาร์ เดอ ลา ครูช (Gaspar de la Cruz) ได้เดินทางเข้ามาพำนักอย่างน้อยเป็นเวลาหนึ่งปีในประเทศกัมพูชา สำหรับชาวตะวันตกชาติอื่นดังเช่น โปรตุเกส สเปน และชาวดัตช์ ก็ได้เดินทางเข้ามาสู่ประเทศกัมพูชาเช่นกัน และในช่วงเวลาที่เกิดสงครามกลางเมืองนั้นก็ได้มีบทบาทสำคัญ โดยได้รับความอุปถัมภ์จากราชสำนัก การปกครองในรัชกาลของนักพระสัตถา (Preah Satha) พระบรมราชาสิ้นพระชนม์ในปี พ.ศ....

สามปีหลังการสถาปนาราชวงศ์จักรีเมื่อ พ.ศ. 2325 ปัตตานีมิได้ส่งเครื่องบรรณาการให้แก่กรุงสยาม พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกจึงทรงส่ง พระยาราชบังสัน (แม้น) นำทัพเรือเข้าโจมตีปัตตานี เรือรบสยามแล่นตามลำคลองปาแปรีอันเป็นสาขาของแม่น้ำปัตตานีไปจนถึงประตูเมือง สุลต่านปัตตานีไม่ยอมจำนน พระยาราชบังสันสั่งให้เรือรบยิงถล่มประตูเมือง กระสุนปืนใหญ่ตกในเมืองหลายนัดทำให้ชาวเมืองปัตตานีล้มตายกันมาก ที่สุดปัตตานีก็ยอมแพ้ต่อสยาม[1] ใน พ.ศ. 2351 พระองค์โปรดให้เจ้าเมืองสงขลาเป็นผู้ดูแลควบคุมปัตตานีแทนเจ้านครศรีธรรมราช และดินแดนนั้นก็กลายเป็น 7 หัวเมือง คือ ปัตตานี หนองจิก ยะหริ่ง รามัน...

วัดมหาธาตุ อุทยานประวัติศาสตร์ สุโขทัย (ภาพจาก เว็บไซต์อุทยานประวัติศาสตร์ สุโขทัย)ในการศึกษาประวัติศาสตร์สุโขทัย หากมีการศึกษาในรายละเอียดลึกลงไป จะพบหลักฐานเกี่ยวกับสตรี ผู้มีบทบาทเข้ามาเกี่ยวข้องกับงานบ้านเมืองเคียงคู่กับบุรุษชาวสุโขทัยเสมอ นับตั้งแต่ศิลาจารึกหลักที่ 1 ที่ยังมีปัญหาเกี่ยวกับเวลาการสร้างปรากฏชื่อของนางเสือง ผู้เป็นมารดาของพ่อขุนรามคำแหง ในหนังสือชินกาลมาลีปกรณ์กล่าวถึง มหาเทวีผู้เป็นขนิษฐาของพระมหาธรรมราชาลิไท ผู้ได้ครองเมืองสุโขทัยอยู่ 7 ปี ในขณะที่มหาธรรมราชาลิไท เสด็จไปประทับที่เมืองสองแคว หลังจากมหาธรรมราชาลิไทสิ้นพระชนม์ลงแล้ว สตรีดูจะเข้ามามีบทบาทเคียงคู่อยู่กับบุรุษให้เห็นมากขึ้นทุกที ดังเช่น ในศิลาจารึกวัอโศการาม และศิลาจารึกวัดศรีพิจิตรากีรติกัลยาราม ได้ปรากฏนามของสตรีเรียกเป็นสองอย่าง คือ มหาเทวีศรีจุฬาลักษณ์ และ พระศรีธรรมราชมาดา ชื่อทั้งสองดูจะขึ้นมาเคียงคู่อยู่กับพระมหาธรรมราชา...