สยามมงคล

ภาพมุมสูงพระปฐมเจดีย์ในปัจจุบัน (ภาพจาก โดรนมติชนทีวี)   กว่า 60 ชีวิตเห็นปาฏิหาริย์ “พระปฐมเจดีย์” สว่างโพลงทั้งองค์ รัชกาลที่ 6 ทรงบันทึกและจดหมายกราบทูล ร.5 ทรงตอบว่าเคยทอดพระเนตร 2 ครั้งเช่นกัน เหตุเกิดเมื่อวันที่ 24 ตุลาคม ร.ศ. 128 (พ.ศ. 2452) สมเด็จพระพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ (รัชกาลที่ 6) ทรงบันทึกไว้ในจดหมายเหตุรายวัน รัตนโกสินทร์ศก 128...

ชาวนาในทุ่งรังสิต (ภาพจาก “ประวัติคลองรังสิต การพัฒนาที่ดินและผลกระทบต่อสังคม พ.ศ. 2431-2457” )   โครงการรังสิต หรือโครงการขุดคลองในพื้นที่ทุ่งรังสิต (คลองรังสิต) เป็นโครงการเพื่อการชลประทานอย่างเป็นระบบแห่งแรกของประเทศ ที่ตั้งใจจะเปลี่ยนพื้นที่รกร้างว่างเปล่าให้กลายเป็นแปลงเพาะปลูกข้าว ซึ่งแตกต่างไปจากการขุดคลองก่อนหน้านั้น เช่น คลองแสนแสบ คลองมหาสวัสดิ์ ฯ เพื่ออำนวยความสะดวกในการคมนาคม ส่วนการทำนาทำสวนเป็นเพียงผลพลอยได้ แต่ความเดือดร้อนในเรื่อง “น้ำ” สำหรับใช้ทำนาในพื้นที่ทุ่งรังสิต ก็ยังเกิดขึ้นโดยตลอด ซึ่งสาเหตุสำคัญส่วนหนึ่งมาจากสภาพของคลองรังสิตเอง การที่คลองรังสิตตื้นเขินไม่ได้รับการขุดลอกมาตั้งแต่ปี 2449...

ภาพถ่ายทางอากาศช่วงหลังสงคราม มองเห็นวังนางเลิ้งและทำเนียบรัฐบาล ซึ่งแต่เดิมคือบ้านนรสิงห์ของเจ้าพระยารามราฆพ ที่มา ศิลปวัฒนธรรม กันยายน 2544 ผู้เขียน สุรินทร์ มุขศรี เผยแพร่ วันเสาร์ที่ 8 มกราคม พ.ศ.2565 พลเรือเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ทรงเป็นศิษย์ที่เลื่อมใสในวิชาไสยศาสตร์ของหลวงปู่ศุข แห่งวัดปากคลองมะขามเฒ่า และมีความสนิทสนมกันมาก จนถึงขนาดให้สร้างกุฏิขึ้นในวังนางเลิ้งสำหรับหลวงปู่นาพำนักเวลามากรุงเทพฯ วังนางเลิ้งนั้นตั้งอยู่ตรงไหน ปัจจุบันมีสภาพเป็นอย่างไร และกุฏิของหลวงปู่ศุขที่ในวังยังมีอยู่หรือไม่...

โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ ในพระบรมมหาราชวัง โรงเรียนยุคแรกๆ ที่มีการสอนภาษาอังกฤษ   แม้การเรียนภาษาอังกฤษที่เริ่มขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 5 จะยังไม่แพร่หลายนัก แต่ “ภาษาอังกฤษ” ก็เริ่มเป็นเงื่อนไขในความก้าวหน้าในราชการ ดังจะเห็นได้จากกรณีตัวอย่างของ พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจรัส และ พระยาอินทราธิบดีสีหราชรองเมือง (ม.ร.ว. ลบ สุทัศน์) ดร.อาวุธ ธีระเอก ค้นคว้าและอธิบายเรื่องนี้ไว้ในหนังสือ “ภาษาเจ้า ภาษานาย การเมืองเบื้องหลังการศึกษาภาษาอังกฤษ สมัยรัชกาลที่ 5” (สนพ.มติชน,...

ภาพจาก“ชีวิตความเป็นอยู่ในกรุงสยามในทรรศนะของชาวต่างประเทศ ระหว่างพ.ศ. 2383-2384 (ค.ศ. 1840-1841)” กรมศิลปากร 2525   คนไทยด้วยกันเห็นหน้ากันนาน เห็นพัฒนาการที่เปลี่ยนแบบค่อยเป็นค่อยไป จนรู้สึกว่าไม่แปลก แต่ในช่วง 170 กว่าปีนี้หน้าตาคนไทย, บุคลิกภาพคนไทย, นิสัยใจคอ เปลี่ยนไปมาก-น้อยเพียงใด แล้วสำหรับ “คนนอก” ภาพแรกที่เห็นและจดจำ เป็นอย่างไร ซึ่งในบรรดาคนนอกทั้งหลาย มี นายเฟรริค อาร์เธอร์ นีล ชาวอังกฤษที่รักการท่องเที่ยว...

การแต่งกายเจ้านายในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ภาพจากหนังสือ “ราชพัสตราภรณ์” จัดพิมพ์โดย สำนักนายกรัฐมนตรี ๒๕๔๗) ที่มา ศิลปวัฒนธรรม ฉบับ เมษายน 2548 ผู้เขียน ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย เผยแพร่ วันอังคารที่ 11 มกราคม พ.ศ.2565 แม้ในสมัยโบราณจะยังไม่มีเครื่องมือทันสมัยอำนวยความสะดวกในการซักรีดเสื้อผ้า อีกทั้งผ้าที่เกิดจากกรรมวิธีการผลิตที่ค่อนข้างพิถีพิถัน เช่น มีการสอดเส้นโลหะประเภทเงินหรือทองผสมลงไปขณะถักทอ เช่น ผ้าเข้มขาบ...

ต้นน้ำแม่กลองบริเวณแควน้อยกับแควใหญ่ไหลมาบรรจบกันที่ปากแพรก อ.เมือง จ.กาญจนบุรี (ภาพจากหนังสือ แม่น้ำแม่กลอง : พัฒนาการทางสังคมและวัฒนธรรม) ผู้เขียน สุจิตต์ วงษ์เทศ เผยแพร่ วันอาทิตย์ที่ 16 มกราคม พ.ศ.2565 ลุ่มแม่น้ำแม่กลอง เป็นบริเวณที่เก่าแก่มากและอาจเก่าแก่ที่สุด เพราะพบหลักฐานโบราณคดีหลายพันปีมาแล้วอยู่ทางต้นน้ำ คือ แควน้อย-แควใหญ่ หลังจากนั้นก็พบหลักฐานการตั้งหลักแหล่งแห่งหนเป็นบ้านเป็นเมืองแล้วเป็นรัฐ ขยายไปทางลุ่มน้ำท่าจีน ถ้าไม่ทวนเรื่องลึกลงไปถึงยุค “ทวารวดี” จะพบว่ามีชุมชนมอญเก่าแก่ที่สุดบริเวณที่ราบภาคกลางลุ่มน้ำเจ้าพระยา อยู่ที่ลุ่มน้ำแม่กลองนี้เอง โดยเฉพาะบริเวณวัดนครชุมน์...